Tussen de kindertijd en de adolescentie vinden veel veranderingen plaats. Naast veranderingen in opvoedgedrag van de ouders, verandert het gedrag en de persoonlijkheid van kinderen. Ouders vertonen, naarmate kinderen ouder worden, minder overreactief opvoedgedrag (kritiek, stem verheffen) en minder warmte en betrokkenheid. Kinderen vertonen naarmate zij ouder worden minder agressie en meer regeloverschrijdend gedrag (spijbelen, vandalisme). Kinderen worden tevens minder extravert, ordelijk, emotioneel stabiel, en vindingrijk.
Niet alle kinderen veranderen hetzelfde: kinderen, die op jonge leeftijd extraverter, ordelijker, emotioneel stabieler en vindingrijker zijn, dalen minder in deze persoonlijkheidskenmerken. Dat schrijft pedagoge Amaranta de Haan in haar proefschrift. De Haan onderzocht de relaties tussen de ontwikkeling in opvoedgedrag, probleemgedrag en persoonlijkheid in de periode tussen 6 en 17 jaar.
De mate waarin het agressieve en regeloverschrijdende gedrag van kinderen veranderde, blijkt samen te hangen met veranderingen in opvoedgedrag en in persoonlijkheidskenmerken. Als ouders meer overreactiviteit en weinig warmte vertoonden terwijl hun kinderen ouder werden, daalden kinderen minder in agressie en stegen zij sterker in regeloverschrijdend gedrag. Kinderen die sterker daalden in extraversie, ordelijkheid, emotionele stabiliteit en vindingrijkheid, vertoonden meer probleemgedrag in de adolescentie.
Verder schrijft de Utrechtse pedagoge dat persoonlijkheidskenmerken van kinderen, meer nog dan opvoedgedrag, belangrijk zijn voor de ontwikkeling van kinderen. Vooral extraversie en welwillendheid waren belangrijk voor het ouderlijk opvoedgedrag, dat weer gerelateerd was aan probleemgedrag. Hiernaast was overreactief opvoedgedrag minder sterk aan probleemgedrag gerelateerd voor meer extraverte, welwillende, ordelijke, en vindingrijke kinderen.
Bron: Universiteit van Utrecht