Auteur: Moniek Coorn-Baaij

Roken leidt tot blijvende hersenschade bij pubers. Door nicotine neemt het concentratievermogen af en de impulsiviteit toe, waardoor leerprestaties kunnen afnemen. Dat blijkt uit onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam, dat is gepubliceerd in Nature Neuroscience. Het onderzoek is op ratten uitgevoerd, maar gezien de overeenkomsten tussen de hersenen van ratten en mensen is het aannemelijk dat het effect bij mensen hetzelfde is, aldus Sabine Spijker, een van de onderzoekers. Ze stelt dat jong beginnen met roken zou kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van aandachts- en impulsitiviteitsstoornissen zoals ADHD.
Het is de eerste keer dat het effect van nicotine op het puberbrein is onderzocht en dat is aangetoond wat nicotine precies doet in de hersenen. De hersenschade trad niet op als volwassen hersenen werden blootgesteld aan nicotine. Spijker pleit voor meer onderzoek naar mogelijkheden om pubers van het roken af te houden.

klik hier voor het artikel in Nature Science
bron: De Volkskrant, 21 februari 2011

Een 60 centimeter grote robot gaat kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS) helpen bij het leggen van sociale contacten. Kinderen met een autistische stoornis hebben vaak moeite met het voeren van gesprekken en het maken van contact. De robot kan kinderen hierbij helpen. Het apparaat kan lopen, liggen, vallen en opstaan, praten als een leeftijdgenoot en eenvoudige vragen stellen. Het treedt in werking als een kind door een infrarood signaal loopt.
De robot is ontwikkeld door de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) in samenwerking met Philips. Momenteel schrijven de ontwikkelaars samen met ASS-behandelaars programma’s voor de robot. In het najaar gaat het Dr Leo Kannerhuis, het expertisecentrum voor autisme, ermee werken. De TU/e bouwt ook een website voor gebruikers.
De robot heet voorlopig de Wikitherapist, maar als hij echt in gebruik is, mogen kinderen zelf een naam verzinnen.

Bron: ANP, dd 16-02-2011

In Den Haag is onlangs bekend geworden dat het bekende ‘Rugzakje’  en de indicatiestelling voor Speciaal Onderwijs gaat verdwijnen. Er komt meer geld beschikbaar om vanaf 2012 beter ondersteuning en opleiding van leerkrachten te bekostigen zodat een zorgleerling binnen de school ondersteuning krijgt. Inmiddels heeft dit voorstel voor veel oproer gezorgd.

Er zijn tegenwoordig veel kinderen die een rugzakje hebben of naar het speciaal onderwijs gaan. Deze kinderen hebben baat aan het onderwijs op maat. Nu kost dit het regulier onderwijs nog te veel geld en hebben ze vaak de expertise niet in huis, waardoor de extra regeling van een rugzakje of de expertise vanuit het speciaal onderwijs hard nodig is. Wat gebeurd er in de toekomst met kinderen met bijvoorbeeld een moeilijk lerend intelligentieniveau die het tempo geenzins aankunnen van het regulier onderwijs? Hoe wordt het onderwijs vormgegeven aan zeer opstandige en agressieve kinderen? Kan de veiligheid van de klasgenootjes wel gewaarborgd worden? En hoe wordt dit vormgegeven? De klassen zijn vaak nu al te groot waardoor leerkrachten niet het volledige overzicht kunnen hebben.

Anderzijds is de achterliggende ideologie natuurlijk wel mooi. Het is vaak voor ouders en kinderen moeilijk om te accepteren dat het niet lukt op een reguliere school. Met de nieuwe plannen kan het kind dus blijven op de andere school, maar of het kind daar gebaat bij is…

Een zogeheten RED-dieet heeft bij een groot deel van de kinderen met ADHD een gunstig effect. Hun gedrag verbetert sterk, zo blijkt uit een onderzoek van onder meer het ADHD Research Centrum Eindhoven, Karakter Kinder- en Jeugdpsychiatrie en het UMC St Radboud. Aanbevolen wordt om dit dieet op te nemen in het behandelprotocol van kinderen met ADHD. Het onderzoek staat in het gezaghebbende weekblad The Lancet (5 februari).
Restricted Elimination Diet
RED staat voor Restricted Elimination Diet. Het is een op individuele leest geschoeid hypo-allergeen dieet. Alle voedingsmiddelen waarop kinderen zouden kunnen reageren, worden gedurende vijf weken weggelaten. Zo kan bij een kind met ADHD worden vastgesteld of voeding z’n gedrag beïnvloedt. Als dat zo is, worden afzonderlijke voedingsmiddelen stuk voor stuk weer aan het dieet toegevoegd. Dan blijkt op welk specifiek voedingsmiddel een individueel kind reageert.

Gedragsverbetering
Er waren al eerder aanwijzingen dat kinderen met ADHD goed reageren op een eliminatiedieet, maar de onderzoeksgroepen waren klein of streng geselecteerd. Een gezamenlijk onderzoek van meerdere Nederlandse onderzoeksinstituten toont nu aan dat het eliminatiedieet bij tweederde van de ADHD-kinderen leidt tot een aanzienlijke gedragsverbetering.

Tweederde heeft er baat bij
De onderzoekers verdeelden een aselecte groep van honderd ADHD-kinderen in een dieetgroep en een controlegroep. De controlegroep kreeg adviezen over gezonde voeding, de dieetgroep volgde gedurende vijf weken het RED-dieet. Een kinderarts, die niet wist of hij een kind uit de dieetgroep of de controlegroep voor zich had, beoordeelde met een standaard ADHD-scorelijst het gedrag van de kinderen. Dit gebeurde aan het begin en aan het eind van de studie. Bij 64 procent van de kinderen was na het volgen van het dieet geen sprake meer van ADHD. In de controlegroep was geen verschil in gedrag van de kinderen meetbaar. Leerkrachten en ouders die eveneens vragenlijsten invulden, rapporteerden ook grote verbeteringen in het gedrag van de kinderen, die het dieet volgden.

Ook gunstig effect voor kinderen met ODD
Naast ADHD had de helft van de onderzochte kinderen ODD, een aandoening die gekenmerkt wordt door opstandig en brutaal gedrag. Ook op dit gedrag had het dieet een zeer gunstig effect.

Immunoglobulinen
Kinderen die gunstig reageerden op het dieet, gingen verder met een dubbelblind vervolgonderzoek om na te gaan of immunoglobulinegehaltes (IgG en IgE) in het bloed kunnen voorspellen voor welke voedingsmiddelen de kinderen gevoelig waren. Immunoglobulinen zijn antistoffen die betrokken zijn bij allergieën. Er bleek bij kinderen met ADHD echter geen verband te bestaan tussen deze immunoglobulinegehaltes en de reactie op voeding.

Dieet standaard toepassen
Prof.dr. Jan Buitelaar, hoogleraar psychiatrie bij het UMC St Radboud en wetenschappelijk begeleider van de studie zegt: ‘Dit onderzoek toont aan dat het zinvol is om het RED-dieet standaard toe te passen bij kinderen met ADHD of ODD zodat uitgezocht kan worden of de aandoening wordt uitgelokt door voeding. Het is wel belangrijk dat ouders hiervoor een deskundige in de arm nemen, want het dieet moet zorgvuldig worden uitgestippeld en opgevolgd.’

Het toepassen van het RED-dieet kan leiden tot een drastische vermindering van het medicijngebruik bij ADHD en tot verbetering van de prognose bij ODD.

Bron: www.ru.nl

Voor de gehele publicatie in The Lancet klik hier

Afgelopen week publiceerde Lidy Pelsser samen met enkele andere vooraanstaande onderzoekers uit Nijmegen dat 64% van de kinderen met ADHD na het volgen van het dieet nog maar weinig ADHD symptomen vertonen. Het Pelsser dieet is lange tijd een omstreden dieet geweest. Het is een streng dieet welke er van uit gaat dat kinderen een intolerantie voor bepaalde voedingsstoffen hebben. Door een streng dieet toe te passen kan bekeken worden waarvoor het kind een intolerantie heeft. Het voordeel van het dieet is dat het 24 uur per dag werkt, zonder de bijwerkingen van de medicatie. Een nadeel is dat het nogal ingrijpend is binnen een gezin en veel inspanning van ouders vergt. Volgens de auteurs neemt voeding een oorzaak van ADHD weg, wat een voordeel is.

Helemaal juist vind ik persoonlijk dit laatste voordeel niet. Er blijkt uit steeds recenter onderzoek dat ADHD juist een werkgeheugen probleem is en er dus weinig relatie is met voeding. Veel recente gedragsonderzoekers gaan uit van verbeteren van de executieve functies als behandelmethode.

Het onderzoek van Pelsser ziet er veelbelovend uit. Vragen die het oproept is toch ook de opvoedvaardigheden van ouders. Het dieet vergt veel structuur en inspanningen van ouders. Vaak heeft een van de ouders ook ADHD. Hoe zit het dan met de effecten?

Tot slot, voor ouders die echt geen medicatie willen voor hun kind, is er nu dus een goed alternatief. Maar, het vergt veel inspanningen om dit goed uit te zoeken.