Informatie van de testuitgever
De ASEBA omvat meerdere vragenlijsten. Zo is er een versie voor jongerne (YSR), ouders (CBCL) en leerkrachten (TRF). De informanten kunnen op 20 vragen over vaardigheden informatie geven over activiteiten, sociale contacten en schoolwerk. De vragenlijsten hebben 118 specifieke vragen over emotionele en gedragsproblemen en twee open vragen over andere problemen. Ouders kunnen aangeven hoe goed een vraag nu of in de afgelopen 6 maanden past bij een kind met behulp van de volgende antwoordmogelijkheden: 0 = helemaal niet, 1 = een beetje of soms, 2 = duidelijk of vaak. De antwoorden op de vragen tellen op tot schalen. De vragen over vaardigheden vormen de vaardigheidsschalen Activiteiten, Sociaal en School, en samen vormen deze de schaal Totale Vaardigheden. De vragen over gedrag vormen de acht probleemschalen Teruggetrokken/Depressief, Lichamelijke Klachten, Angstig/Depressief, Sociale Problemen, Denkproblemen, Aandachtsproblemen, Normafwijkend Gedrag en Agressief Gedrag. De eerste drie probleemschalen vormen samen de schaal Internaliseren en de laatste twee de schaal Externaliseren. Alle vragen over gedrag opgeteld vormen de schaal Totale Problemen. Een indeling van de vragen over gedrag die nauw aansluit bij het classificatiesysteem van de DSM leidt tot zogenaamde DSM-schalen. Deze zes DSM-schalen zijn: Affectieve Problemen, Angstproblemen, Lichamelijk Problemen, Aandachtstekort/Hyperactiviteitsproblemen, Oppositioneel-Opstandige Problemen en Gedragsproblemen.
Er zijn versies voor kinderen jonger dan zes jaar en ouder dan zes jaar. De ASEBA wordt uitgegeven door ASEBA.nl. De vragenlijsten kosten €7,- per 10 vragenlijsten. De handleidingen kosten ongeveer €35,- per stuk. .
Cotanbeoordeling CBCL en YSR
Uitgangspunten bij de testconstructie: goed
Kwaliteit van de testmateriaal: goed
Kwaliteit van de handleiding: goed
Normen: goed (normen zijn verouderd)
Betrouwbaarheid: voldoende
Begripsvaliditeit: goed
Criteriumvaliditeit: voldoende
Eigen ervaring:
De TRF, YSR en CBCL zijn duidelijke screeningslijsten voor gedragsproblemen. Wanneer je ze scoort met het computerprogramma gaat het zeer eenvoudig. Het handmatig scoren is wat tijdrovend. De verkregen scores helpen goed bij het opstellen van behandelingsplannen, monitoren van vooruitgang en/of het vertrekpunt in de diagnostiek. Ik waarschuw de ouders van jonge kinderen wel altijd dat de vragenlijsten vragen bevatten voor kinderen van 6 tot en met 18 jaar. Dus er staan veel gedragingen op die het kind misschien niet doet, waar ouders wel van kunnen schrikken. Een nadeel van de vragenlijsten zijn de ietwat gechargeerde antwoordcategorieën. De vragenlijsten bevat een 3 puntsschaal waarop gescoord wordt. Tevens leveren de vragenlijsten soms geen afwijkende scores op terwijl een kind wel ADHD of PDD-NOS heeft. Sowieso is het aan de hand van deze vragenlijst nauwelijks mogelijk om autistische kenmerken te signaleren.
2 reacties op “Test review ASEBA (CBCL, TRF en YSR)”
Geachte mevrouw Baaij,
U schrijft hier dat het aan de hand van de CBCL, TRF en YSR vragenlijsten nauwelijks mogelijk is om autistische kenmerken te signaleren. Bij de diagnose van mijn zoon is dit instrument wel gebruikt in relatie tot een autismespectrumstoornis. Kunt u mij verwijzen naar literatuur over het nut of onnut van deze vragenlijsten voor autistische kenmerken, van uzelf wellicht maar liefst ook ondersteund door werk van anderen?
Alvast bedankt en met vriendelijke groet,
Jan Hillebrand
Beste Jan,
De CBCL, YSR en TRF zijn zogeheten screeningsvragenlijsten en screenen grofweg waar de problemen zich voornamelijk bevinden (meer bij de gedragsproblemen, angst of lichamelijk klachten etcetera). Wat ik bedoel in mijn artikel is dat deze vragenlijsten geen specifieke schaal hebben voor autisme-problematiek, welke bijvoorbeeld de SEV wel heeft. Er is wel een subschaal Sociale Problemen maar deze heeft geen een-op-een relatie met autisme. Ook kinderen met emotionele problematiek of ADHD scoren hoog op deze schaal. Er kunnen dus wel enkele kenmerken afgeleid worden, maar dan nog is er aanvullende informatie nodig om de diagnose te stellen. Op basis van een vragenlijst mag nooit een diagnose gesteld worden. Er is naast een degelijke klachtanamnese (welke door de CBCL, YSR en TRF ondersteund kunnen worden), ook een anamnese van de ontwikkeling nodig en een huidige beeldvorming, waarbij het kind minimaal 1x geobserveerd moet zijn.
Via http://www.aseba.nl is nog meer informatie te vinden. Zij zijn de Nederlandse vertaler en uitgever van deze vragenlijsten.
Ik hoop dat ik u vragen zo voldoende heb beantwoord.
Met vriendelijke groet,
Moniek Coorn-Baaij